Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnościami

Jak wygląda wsparcie asystenckie w MSPDiON?
15.06.2021

Program skierowany jest do dzieci do 16 roku życia z orzeczeniem o niepełnosprawności i dorosłych osób niepełnosprawnych, posiadających orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności (przy czym około 80% stanowią osoby z niepełnosprawnościami sprzężonymi i trudnościami związanymi z mobilnością i komunikacją). Istotą programu jest to, że wsparcie nie polega na wyręczaniu osoby z niepełnosprawnością, opiekowaniu się nią, czy nauce jakichś czynności, tylko na wsparciu w takim zakresie jakie jest konieczne do wykonania konkretnych czynności. Osoba z niepełnosprawnością sama określa swoje potrzeby, a rolą asystenta jest pomoc „tylko” w tych czynnościach, których wykonanie jest trudne z uwagi na indywidualne ograniczenia.

Relacja i współpraca z asystentem opiera się w głównej mierze na wzajemnym zaufaniu. Nauczeni wieloletnim doświadczeniem, uznaliśmy, że najlepszym sposobem na rekrutację asystentów będzie… obarczenie tym obowiązkiem osób objętych programem. Wychodząc z założenia, że przecież każdy z nas najlepiej wie jakie ma ograniczania i w jakim zakresie potrzebuje wsparcia innej osoby, uznaliśmy, że wskazanie asystenta przez osobę niepełnosprawną stało się głównym sposobem doboru właściwej kadry. Wiele spośród osób zgłaszających się do programu miało ułatwione zadanie, ponieważ usługa asystencka w naszej organizacji funkcjonuje w praktyce już od wielu lat. Asystentura nie miała jednak do tej pory formalnego charakteru.

Realizacja programu wpłynęła pozytywnie na jeszcze jeden ważny aspekt: ograniczenie poczucia skrępowania lub wstydu przez osobę zwracającą się z prośbą o pomoc w rozwiązaniu problemu lub pokonaniu ograniczeń. Dlaczego? Z prozaicznej przyczyny:  łatwiej jest poprosić o pomoc kogoś, kto otrzyma rekompensatę za poświęcony czas, zaangażowanie i poniesione koszty. Dzięki temu zwiększyła się możliwość udziału w życiu społecznym, niezależność i decydowanie o sobie bez potrzeby ciągłego proszenia rodziny lub przyjaciół. Osoba z niepełnosprawnością ma do dyspozycji określone godziny asystenckie, natomiast sam asystent może dodatkowo otrzymać zwrot kosztów poniesionych na transport oraz koszty biletów wstępu do placówek kulturalnych.

Zainteresowanie usługami asystenckimi przerosło nasze najśmielsze oczekiwania. W ciągu pierwszych trzech miesięcy realizacji programu zgłosiło się do niego już 70 osób. Usługi asystenckie mają bardzo szeroki zakres: od wsparcia w codziennych czynnościach domowych, zakupach, po pomoc w dotarciu na terapie, wizyty lekarskie, rehabilitację do asysty podczas spędzania czasu wolnego, wsparcia podczas rozwijania pasji i zainteresowań. Skąd to wiadomo? Otóż każdy asystent jest zobowiązany na miesięczne udokumentowanie każdej usługi, z której wynika, że miała ona charakter asystencki oraz że trwała określony czas. Wprawdzie za biurokracją nikt nie przepada, jednak w tym przypadku, poza dowodową, ma ona również inną funkcję - poznawczą. Mimo wcześniejszego rozeznania i wieloletniego doświadczenia trudno było przypuszczać, że asystentura może mieć tak obszerny zakres.

Tymczasem zapraszamy do obejrzenia galerii z wyselekcjonowanych zdjęć pokazujących przykładowe formy wsparcia, o których oczywiście decydują sami uczestnicy.

Program „Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnościami” jest dofinansowany ze środków Funduszu Solidarnościowego, których dysponentem jest Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.